۱۲ علت احساس گرسنگی مداوم
تاریخ انتشار: ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۲۶۵۹۸
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ هنگامی که گرسنه هستید، ممکن است معده شما سر و صدا راه بیندازد و یا احساس خالی بودن معده تان را بکنید، یا ممکن است سردرد بگیرید، احساس تحریک پذیری کرده و یا نتوانید تمرکز کنید.
اکثر افراد قبل از اینکه دوباره احساس گرسنگی مداوم کنند میتوانند چندین ساعت نخوردن غذا، بین وعدههای غذایی خود را تحمل کنند، هرچند همه افراد این گونه نیستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
۱- کمبود پروتئین در غذا
مصرف پروتئین کافی برای کنترل اشتها مهم است. پروتئین دارای خواص کاهش گرسنگی است که ممکن است به شما کمک کند در طی روز به طور خودکار کالری کمتری مصرف کنید. این کار با افزایش تولید هورمونهای سیری و کاهش سطح هورمونهای تحریک کننده گرسنگی، به شما کمک میکند. به دلیل این تأثیرات، اگر پروتئین کافی مصرف نکنید ممکن است به طور مرتب احساس گرسنگی کنید.
در یک مطالعه، ۱۴ مرد دارای اضافه وزن که ۲۵ درصد کالری خود را از پروتئین به مدت ۱۲ هفته مصرف کردند، در مقایسه با گروهی که پروتئین کمتری مصرف کردند، ۵۰ درصد کاهش میل به میان وعده در اواخر شب را تجربه کردند. علاوه بر این، کسانی که پروتئین دریافتی بیشتری دارند، سیری بیشتر در طول روز و افکار وسواس گونه گرسنگی کمتری را در مورد میل غذا گزارش کردند.
بسیاری از غذاهای مختلف دارای پروتئین زیادی هستند؛ بنابراین دریافت کافی آن از طریق رژیم غذایی دشوار نیست. گنجاندن منبع پروتئین در هر وعده غذایی میتواند از گرسنگی بیش از حد جلوگیری کند. محصولات دامی، مانند گوشت، مرغ، ماهی و تخم مرغ، حاوی مقادیر زیادی پروتئین هستند. این ماده مغذی همچنین در برخی از محصولات لبنی از جمله شیر و ماست و همچنین چند ماده غذایی گیاهی مانند حبوبات، مغزها، دانهها و غلات کامل یافت میشود. پس، پروتئین با تنظیم هورمونهای گرسنگی نقش مهمی در کنترل اشتها دارد. به همین دلیل، اگر مقدار کافی از پروتئین را نخورید، ممکن است همواره احساس گرسنگی کنید.
۲- خواب ناکافی
خواب کافی برای حفظ سلامتی شما بسیار مهم است. خواب برای عملکرد مناسب مغز و سیستم ایمنی بدن شما لازم است. داشتن مقدار کافی خواب، با کاهش خطر ابتلا به چندین بیماری مزمن از جمله بیماریهای قلبی و سرطان همراه است. علاوه بر این، خواب کافی عامل کنترل اشتها است. زیرا به تنظیم گرلین، هورمون تحریک کننده اشتها کمک میکند. کمبود خواب منجر به افزایش سطح گرلین میشود. به همین دلیل در هنگام کمبود خواب ممکن است احساس گرسنگی مداوم کنید.
برای کنترل سطح گرسنگی، اغلب توصیه میشود هر شب حداقل ۸ ساعت بدون وقفه بخوابید. پس کمبود خواب، باعث نوساناتی در سطح هورمون گرسنگی شما میشود. ممکن است احساس گرسنگی مداوم را در شما ایجاد کند.
۳- مصرف بیش از حد کربوهیدرات تصفیه شده
کربوهیدراتهای تصفیه شده، پردازش میشود و فیبر، ویتامینها و مواد معدنی آنها از بین میروند. یکی از محبوبترین منابع کربوهیدرات تصفیه شده، آرد سفید است که در بسیاری از غذاهای حاوی غلات مانند نان و ماکارونی یافت میشود. نوشابه، آب نبات و کالاهای پخته شده که با قندهای فرآوری شده تهیه میشود نیز از کربوهیدراتهای تصفیه شده محسوب میشود.
از آنجا که کربوهیدراتهای تصفیه شده فاقد فیبر پر کننده است، بدن شما آنها را خیلی زود هضم میکند. این دلیل عمدهای است که باعث میشود در صورت خوردن مقدار زیادی کربوهیدرات تصفیه شده، همواره گرسنه باشید. زیرا باعث احساس سیری نمیشود.
برای کاهش مصرف کربوهیدرات تصفیه شده، کافی است غذاهای سالم و کامل مانند سبزیجات، میوه ها، حبوبات و غلات کامل را جایگزین آنها کنید. این غذاها سرشار از کربوهیدرات هستند. اما سرشار از فیبر نیز هستند، که به کنترل گرسنگی کمک میکند. کربوهیدراتهای تصفیه شده فاقد فیبر هستند و باعث نوسانات قند خون میشوند. این اتفاق، علت اصلی است که خوردن بیش از حد آنها گرسنگی شما را بیشتر میکند.
۴- رژیم غذایی کم چربی
چربی، در سیری شما نقش اساسی دارد. این امر تا حدی به دلیل افزایش زمان عبور مواد از دستگاه گوارش در حضور چربی است. به این معنی که هضم شما بیشتر طول میکشد و غذا برای مدت طولانی در معده شما باقی میماند. علاوه بر این، خوردن چربی ممکن است منجر به ترشح هورمونهای مختلف تقویت کننده سیری شود. به همین علل، اگر رژیم غذایی شما کم چرب باشد، ممکن است احساس گرسنگی مکرر داشته باشید.
بسیاری از غذاهای سالم و پرچرب وجود دارد که میتوانید در رژیم غذایی خود بگنجانید تا میزان چربی دریافتی شما افزایش یابد. انواع خاصی از چربی ها، مانند تری گلیسیریدهایی با زنجیره متوسط (MCTs) و اسیدهای چرب امگا ۳، بیشترین توانایی را برای کاهش اشتها دارند. غنیترین منبع غذایی MCT روغن نارگیل است. در حالی که اسیدهای چرب امگا ۳ در ماهیهای چرب مانند ماهی آزاد، ماهی تن و ماهی خال مخالی یافت میشود.
همچنین میتوانید، امگا ۳ را از غذاهای گیاهی مانند گردو و دانههای کتان دریافت کنید. منابع دیگر غذاهای سالم و پرچرب شامل آووکادو، روغن زیتون، تخم مرغ و ماست پرچرب است. پس اگر چربی کافی نخورید، ممکن است اغلب احساس گرسنگی کنید. این بدان دلیل است که چربی در کاهش سرعت هضم غذا و افزایش تولید هورمونهای تقویت کننده سیری نقش دارد.
۵- مصرف نکردن آب کافی
تأمین آب بدن به مقدار مناسب برای سلامت کلی شما فوق العاده مهم است. نوشیدن آب به اندازه کافی فواید بسیاری برای سلامتی دارد، از جمله سلامتی مغز و قلب و بهینه سازی عملکرد ورزشی. علاوه بر این، آب، پوست و سیستم گوارشی شما را سالم نگه میدارد. آب همچنین مادهای سیر کننده است. حتی میتواند اشتها را، با مصرف قبل از غذا، کاهش دهد.
اگر همیشه گرسنه هستید، ممکن است نوشیدن یک یا دو لیوان آب کمک کند تا بفهمید که آیا تشنه یا گرسنه هستید. برای اطمینان از آبرسانی مناسب بدن، باید آب بنوشید. خوردن مقدار زیادی غذای غنی از آب، از جمله میوه و سبزیجات، به تأمین آب بدنتان کمک میکند. پس اگر آب کافی ننوشید ممکن است همیشه احساس گرسنگی داشته باشید. علاوه بر این، ممکن است احساس تشنگی را با احساس گرسنگی اشتباه بگیرید.
۶- رژیم غذایی فاقد فیبر
اگر رژیم غذایی شما فاقد فیبر باشد، ممکن است همواره احساس گرسنگی داشته باشید. مصرف مقدار زیادی غذای پر فیبر به کنترل گرسنگی کمک میکند. غذاهای حاوی فیبر بالا میزان تخلیه معده شما را کاهش میدهند و هضم بیشتر از غذاهای کم فیبر طول میکشد. علاوه بر این، مصرف زیاد فیبر در آزاد شدن هورمونهای کاهش دهنده اشتها و تولید اسیدهای چرب کوتاه زنجیره تأثیر میگذارد، که اثبات شده است دارای اثرات تقویت کننده سیری هستند.
غذاهای مختلف، مانند بلغور جو دوسر، دانههای کتان، سیب زمینی شیرین، پرتقال و جوانه بروکسل، منابع عالی فیبر محلول هستند. رژیم غذایی با فیبر بالا نه تنها به کاهش گرسنگی کمک میکند، بلکه با چندین فواید دیگر سلامتی مانند کاهش خطر بیماریهای قلبی، دیابت و چاقی نیز همراه است. برای اطمینان از دریافت فیبر کافی، رژیم غذایی غنی از غذاهای کامل گیاهی مانند میوه ها، سبزیجات، مغزها، دانه ها، حبوبات و غلات کامل را انتخاب کنید. پس اگر رژیم غذایی شما فاقد فیبر باشد، ممکن است احساس گرسنگی دائمی داشته باشید. این بدان دلیل است که فیبر در کاهش اشتها و سیری شما نقش دارد.
۷- تمرکز نداشتن هنگام میل غذا
اگر یک سبک زندگی برون گرایانه و پر جنب و جوش دارید، ممکن است در حالی که حواس شما پرت است، غذا بخورید. اگرچه ممکن است در وقت شما صرفه جویی شود. اما غذا خوردن با حواس پرتی میتواند برای سلامتی شما مضر باشد. تمرکز نداشتن حین غذا خوردن با اشتهای بیشتر، افزایش کالری دریافتی و افزایش وزن همراه است. دلیل اصلی این امر این است که غذا خوردن با حواس پرتی، آگاهی شما را از میزان غذای مصرفی کاهش میدهد.
بررسیها نشان داده است کسانی که با حواس پرتی مشغول غذا خوردن هستند، گرسنهتر از کسانی هستند که در زمان صرف غذا از حواس پرتی پرهیز میکنند.
۸- ورزش بیش از حد
افرادی که مرتب ورزش میکنند، کالری زیادی میسوزانند. این امر بخصوص اگر در ورزشهای با شدت زیاد شرکت کنید یا برای مدت طولانی تمریناتی مانند ماراتن را انجام دهید، بیشتر به این امر مبتلا میشوید. تحقیقات نشان داده است که کسانی که به طور منظم ورزش میکنند متابولیسم سریع تری دارند، این بدان معناست که در هنگام استراحت کالری بیشتری میسوزانند. در یک مطالعه، ۱۰ مردی که به یک تمرین شدید ۴۵ دقیقهای مشغول بودند، میزان متابولیسم کلی خود را نسبت به روزی که ورزش نمیکردند، ۳۷ درصد افزایش دادند.
مطالعه دیگری نشان داد؛ زنانی که به مدت ۱۶ روز هر روز با شدت زیاد ورزش میکنند، در مقایسه با گروهی که ورزش نمیکنند، روزانه ۳۳ درصد کالری بیشتری میسوزانند. نتایج برای مردان نیز مشابه بود. اگرچه چندین مطالعه نشان داده است که ورزش برای سرکوب اشتها مفید است. اما برخی شواهد نشان میدهد که ورزش شدید و طولانی مدت اشتهای بیشتری در فرد ایجاد میکند.
این اتفاق بیشتر در مورد افرادی صادق است که ورزشکار حرفهای هستند و همواره با شدت زیاد یا برای مدت طولانی تمرین میکنند. اگر به طور متوسط ورزش میکنید، شاید نیازی به افزایش کالری دریافتی ندارید. پس افرادی که به طور منظم با شدت بالا یا مدت طولانی ورزش میکنند، اشتهای بیشتری دارند و متابولیسم آنها سریعتر است. بنابراین، آنها ممکن است گرسنگی مکرر را تجربه کنند.
۹- استرس بیش از حد
استرس بیش از حد به عنوان عاملی برای افزایش اشتها شناخته شده است. این اتفاق بیشتر به دلیل تأثیرات آن در افزایش سطح کورتیزول است. کورتیزول گرسنگی و اشتیاق به غذا را تقویت میکند. به همین دلیل، اگر دچار استرس مکرر شوید، ممکن است متوجه شوید که همیشه احساس گرسنگی میکنید.
در یک مطالعه، ۵۹ زن در معرض استرس، کالری بیشتری در طول روز مصرف کردند و به طور قابل توجهی غذاهای شیرین تری نسبت به زنانی که استرس نداشتند مصرف کردند. مطالعه دیگری عادتهای غذایی ۳۵۰ دختر جوان را مقایسه کرد. کسانی که سطح استرس بالاتری دارند بیشتر از کسانی که سطح استرس کمتری دارند، پرخوری میکنند.
دختران تحت فشار روحی، میزان مصرف بیشتر میان وعدههای ناسالم مانند چیپس و کلوچه را گزارش کردند. بسیاری از اعمال میتواند به شما کمک کند تا سطح استرس خود را کاهش دهید. برخی از این گزینهها شامل ورزش و تنفس عمیق است. پس استرس بیش از حد میتواند با افزایش سطح کورتیزول بدن تان، باعث افزایش اشتهای شما شود.
۱۰- مصرف داروهای خاص
داروهای مختلفی وجود دارد که میتواند به عنوان یک عارضه جانبی، اشتهای شما را افزایش دهد. متداولترین داروهای اشتها آور شامل داروهای ضد روان پریشی مانند کلوزاپین و اولانزاپین و همچنین داروهای ضد افسردگی، تثبیت کنندههای خلقی، کورتیکواستروئیدها و داروهای ضد تشنج است. علاوه بر این، برخی از داروهای ضد دیابت، مانند انسولین، ترشح کنندههای انسولین و تیازولیدیندیونز، میتواند گرسنگی و اشتهای شما را افزایش میدهد.
همچنین برخی شواهد حاکی از آن است که قرصهای ضد بارداری خاصیت تحریک کننده اشتها را دارد. اما این تحقیقات پشتوانه محکمی ندارد. اگر شک دارید که مصرف داروها دلیل گرسنگی مکرر شما است، در مورد استفاده از داروهای جایگزین با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است داروهای جایگزین وجود داشته باشد که شما را گرسنه نکند. پس برخی از داروها باعث افزایش اشتها به عنوان یک عارضه جانبی است و باعث میشود که احساس گرسنگی مکرر داشته باشید.
۱۱- تند خوری
سرعت خوردن غذا ممکن است در گرسنگی شما نقش داشته باشد. مطالعات متعددی نشان داده است که در مقایسه با کندخواران، افراد تندخوار اشتها بیشتری دارند. تمایل به پرخوری در وعدههای غذایی در آنها بالاست. همچنین احتمال چاقی یا اضافه وزن در آنها بیشتر است. در یک مطالعه بر روی ۳۰ زن، افرادی که سریع غذا میخوردند، ۱۰ درصد کالری بیشتری در یک وعده مصرف کردند و در مقایسه با کندخواران سیری کمتری را گزارش کردند. مطالعه دیگری اثرات میزان سرعت غذا خوردن را در بیماران دیابتی مقایسه کرد.
کسانی که یک وعده غذایی را به آرامی میخورند، سریعتر سیر میشوند. ۳۰ دقیقه بعد از غذا، در مقایسه با تندخواران، گرسنگی کمتری را گزارش میکنند. این تأثیرات تا حدودی به دلیل نجویدن و کاهش آگاهی است که هنگام غذا خوردن سریع اتفاق میافتد. جویدن مناسب و تمرکز، هر دو برای کاهش احساس گرسنگی لازم هستند. علاوه بر این، غذا خوردن به آرامی و جویدن کامل آن، به بدن و مغز شما زمان بیشتری میدهد تا هورمونهای ضد گرسنگی را ترشح و علائم سیری را ایجاد کند. اگر همواره احساس گرسنگی میکنید، ممکن است کند خوری، به شما کمک کند. پس، تند خوری به بدن شما اجازه نمیدهد زمان کافی برای تشخیص سیری داشته باشد. حتی ممکن است باعث گرسنگی بیش از حد شما شود.
۱۲- بیماری
احساس گرسنگی مداوم ممکن است از علائم یک بیماری باشد. گرسنگی مکرر یک نشانه معمول دیابت است. این اتفاق در نتیجه سطح بسیار بالای قند خون رخ میدهد. به طور معمول با علائم دیگری از جمله تشنگی بیش از حد، کاهش وزن و خستگی همراه است. پرکاری تیروئید، با افزایش گرسنگی نیز همراه است. دلیل این امر این است پرکاری تیروئید، باعث تولید بیش از حد هورمونهای تیروئید میشود، که باعث تقویت اشتها میشود. کاهش قند خون، یا پایین بودن سطح قند خون، همچنین ممکن است سطح گرسنگی شما را افزایش دهد.
اگر برای مدتی غذا نخورده باشید، ممکن است سطح قند خون شما کاهش یابد، این اتفاق ممکن است با یک رژیم غذایی حاوی کربوهیدرات تصفیه شده و قند تشدید شود. با این حال، افت قند خون همچنین با بیماریهایی مانند دیابت نوع ۲، پرکاری تیروئید و نارسایی کلیه همراه است. علاوه بر این، گرسنگی بیش از حد اغلب علامت چند بیماری دیگر مانند افسردگی، اضطراب و سندرم قبل از قاعدگی است. اگر شک دارید که یکی از این شرایط را دارید یا خیر، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید. تا یک تشخیص صحیح انجام داده شود. درباره گزینههای درمان با او بحث کنید. پس احساس گرسنگی مداوم ممکن است علامت چند بیماری خاص پزشکی باشد.
گفتنی است؛ احساس گرسنگی مداوم علامت نیاز بدن شما به غذای بیشتر است. این اتفاق اغلب در نتیجه ترشح نامتعادل هورمونهای گرسنگی است که ممکن است به دلایل مختلفی از جمله رژیم غذایی ناکافی و برخی از عادات نامناسب سبک زندگی رخ دهد. اگر رژیم غذایی شما فاقد پروتئین، فیبر یا چربی باشد، ممکن است همواره احساس گرسنگی کنید. همه این عوامل باعث سیری و کاهش اشتها میشود. گرسنگی شدید همچنین نشانه خواب ناکافی و استرس مزمن است.
علاوه بر این، برخی از داروها و بیماریها باعث احساس گرسنگی مکرر شناخته شده است. اگر بیشتر اوقات احساس گرسنگی میکنید، ارزیابی رژیم غذایی وسبک زندگی برای شناسایی تغییرات بالقوهای که میتواند احساس سیری را افزایش دهد، مفید خواهد بود. گرسنگی شما میتواند نشانه آن باشد که شما به اندازه کافی غذا نمیخورید؛ که به سادگی با افزایش مصرف غذا حل میشود. درصورتی که در زمان صرف غذا خیلی تند غذا میخورید یا حواس شما پرت میشود، میتوانید غذاخوردن با تمرکز را نیز تمرین کنید. هدف آن به حداقل رساندن حواس پرتی، افزایش تمرکز شما و کند کردن فرآیند جویدن است؛ که به شما کمک میکند تا احساس سیری را به موقع دریابید.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
کلیدواژه: کربوهیدرات های تصفیه شده کربوهیدرات تصفیه شده احساس گرسنگی مداوم اگر رژیم غذایی شما احساس گرسنگی کنید استرس بیش از حد نشان داده کالری بیشتری ورزش می کنند یک مطالعه داشته باشید گرسنگی مکرر دارو های ضد مصرف کردند مدت طولانی گرسنگی شما دارو ها شما کمک غذا خوردن حواس پرتی فاقد فیبر بیماری ها برای مدت قند خون دانه ها بدن شما
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۲۶۵۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ائمه معصومین(ع) سرآمدانِ گفتوگو بودند/ احساس مسئولیت مسلمانان، نسبت به تمام بشریت
به گزارش حوزه فرهنگ و هنر خبرگزاری تقریب، در این همایش نماینده وزارت دادگستری برزیل، نماینده کنفدراسیون کاردینالهای این کشور، برخی از کشیشها و شخصیتهای مسیحی سائوپائولو، مسئولان سیاسی این شهر و ایالت سائوپائولو و جمعی از علما و مبلغان و شخصیتهای دینی آمریکای جنوبی حضور داشتند و سخنرانان بر ضرورت گفتوگو بین ادیان و مذاهب، تاکید و نسبت به حضور آیتالله رمضانی در این همایش ابراز خرسندی کردند.
** ائمه معصومین(ع) سرآمدان گفتوگو و تبادل نظر
آیتالله رمضانی، دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت(ع) در سخنانی در این همایش، با اشاره به اهمیت علم در نگاه شیعی اظهار کرد: علم، اساس هر خیر است، در مقابلش جهل و نادانی پایه هر شرّی خواهد بود و جهل اصل کل شرّ است. اگر انسان خودش را درست بشناسد، خدای خودش را هم خواهد شناخت. حضرت امیرالمومنین(ع) در روایتی فرمودند: «مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ كانَ لِغَيْرِهِ أَعْرَفَ وَ مَنْ جَهِلَ نَفْسَهُ كانَ بِغَيْرِهِ أَجْهَلَ»؛ اگر انسان خودش را درست بشناسد، انسانهای دیگر را هم درست خواهد شناخت و شناختش نسبت به دیگران بهتر میشود. اما وای بر جهل و نادانی! اولین نادانی، نادانی نسبت به خود است. هر کس نسبت به خودش نادان باشد، هم میلغزد و هم گمراه میشود. اگر انسان خودش گمراه شد، دیگران را هم گمراه میکند و نسبت به دیگران، جاهلتر و نادانتر خواهد بود. همه ما مأمور شدیم که خودمان را بشناسیم، «إعرِف نَفسَكَ». ارسطو در آکادمی خود نوشته بود: خود را بشناس، خودشناسی رمز رشد بشر است و باعث میشود که انسان احساسی نسبت به همه انسانها، پیدا کند.
وی ادامه داد: حضرت امیرالمومنین(ع) مورد پذیرش همه مسلمانان است. شیعیان ایشان را امام میدانند و علمای اهلسنت هم حضرت امیرالمومنین(ع) را به عنوان خلیفه چهارم پذیرفتهاند و قبول دارند. ایشان دارای ویژگیهای برجستهای هستند که یکی از آنها «عدالت» است. «جورج جرداق» نویسنده مشهور مسیحی لبنانی است که کتاب خیلی خوبی را در خصوص حضرت امیرالمومنین(ع) به نام «صوت العداله» در پنج جلد به نگارش درآورده و خلاصه این کتاب هم در یک جلد منتشر شده است. من پیشنهاد میکنم که این کتاب به زبانهای اسپانیایی و پرتغالی ترجمه شود. جورج جرداق، عاشق و دلداده حضرت امیرالمومنین(ع) است و نسبت به ایشان عشق میورزد.
دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت(ع) افزود: حضرت امیرالمومنین(ع) تعبیری دارند با این مضمون که مردمان دو دستهاند، گروهی برادر دینی تواند و گروهی در آفرینش با تو همانندند. به ما این طور یاد دادند که به مسیحیان یا یهودیان هم، برادر مسیحی یا یهودی بگوییم؛ یعنی ای کسانی که پیرو حضرت موسی یا حضرت عیسی هستید، رسول اکرم(ص) با همه آنها صحبت میکردند و برهان و منطق خود را ارائه میدادند. یک جایی خداوند به رسول اکرم(ص) میگوید: «قُلْ هاتُوا بُرْهانَكُمْ» شما هم منطق و حرف هایتان را بیاورید و با هم حرف بزنیم. حتی آن کسی که هیچ چیزی را هم قبول ندارد با او هم صحبت کن، «قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ» و به آنها منطق خودت را بگو! دیالوگ این است. اگر منطق تو را درک نکردند و استدلال تو را نپذیرفتند و اصلا تو را قبول نکردند، تو صبر کن نسبت به آن چیزهایی که به تو میگویند، «وَ اصْبِرْ عَلى ما يَقُولُونَ». اگر هم میخواهی آنها را ترک کنی، از آنان به نيكويى دورى كن، «وَٱهجُرۡهُمۡ هَجرٗا جَمِيلٗا».
آیتالله رمضانی در ادامه، ائمه معصومین(ع) را سرآمدان گفتوگو دانست و تصریح کرد: امامان و رهبران دینی ما مثل امام صادق(ع) و امام رضا(ع)، با همه از جمله مسیحیان و زرتشتیان، صحبت میکردند. باید با هم حرف بزنیم و همدیگر را بفهمیم و درک کنیم و به یکدیگر احترام بگذاریم. اسلام، زندگی مسالمتآمیز را که در زبان عربی به آن «التعايش السلمي» گفته میشود، ترویج میکند. بشر باید در کنار همدیگر باشد. اسلام مدافع توسعه ارتباطات؛ اعم از ارتباط با خود، ارتباط با دیگران، ارتباط با خداوند و ارتباط با طبیعت است. اسلام تاکید دارد که طبیعت را از بین نبرید و آن را آلوده نکنید، اسلام نسبت به طبیعت این حرف را میزند تا چه برسد به انسان؛ تا چه برسد به حقوق حیوانات!
این استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: برخی وقتی که بحثهای حقوقی را مطرح میکنند میگویند که این بحثها مربوط به صد سال یا صد و پنجاه سال پیش است، اما ما مدرک و سند داریم که هزار و دویست و پنجاه سال پیش رساله حقوق توسط امام سجاد(ع) با بیش از پنجاه حق، نوشته شد. در ده سالی که در مرکز اسلامی هامبورگ در آلمان بودم، این مبحث را به صورت مفصل، مطرح کردم، در آنجا بخشی از اعلامیه جهانی حقوق بشر را پذیرفتم و بخشی دیگر از آن را نقد کردم، حقوق اخلاقی را هم در آنجا مطرح کردم. روایت بسیار زیبایی از ائمه معصومین(ع) نسبت به طبیعت وجود دارد با این مضمون که اگر روزی جنگی با دشمنی داشتید، درختان سرزمین دشمن را قطع نکنید و نسوزانید، اینها محیط زیست است، آب آشامیدنی آنها را آلوده نکنید. هم در قرآن و هم در روایات به صورت مفصل در رابطه با محیط زیست، بحث شده است.
** توهین به قرآن، توهین به بشریت است
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با اشاره به اهمیت گفتوگو اظهار کرد: تبادل نظر برای تعامل و جهت رسیدن به فهم مشترک است؛ برای رسیدن به آنچه که ادیان به آن تاکید میکردند؛ یعنی گوهر انسان. گوهر انسان، همان کرامت اوست که هیچ نژادپرستیای در آن نیست. قبیله قریش در زمان مبعوث شدن پیامبر(ص) خود را برترین نژاد و قوم میدانست، اما رسول اکرم(ص) فرمودند: هیچ فرقی بین قریش و غیر قریش، هیچ فرقی بین سیاه و سفید و هیچ فرقی بین عرب و غیر عرب نیست. رسول اکرم(ص) به شدت با نژادپرستی مقابله میکردند و میگفتند که چرا سیاهان را برده خودتان قرار میدهید، آنها انسان هستند و دارای شرافت میباشند. پیامبر(ص) افراد سیاهپوستی همچون بلال حبشیِ بزرگ را مَحرم خود قرار دادند. پیامبران، معجزات متنوعی داشتند، اما بلال حبشی از رسول اکرم(ص) اصلا معجزه نخواست، معجزه پیامبر(ص) برای بلال حبشی، همان کلمات رسول اکرم(ص) بود، زیبایی نهفته در این کلمات، معجزات رسول اکرم(ص) به شمار میرود. در کلام نبوی همه انسانها؛ اعم از زن و مرد، کودک و جوان و پیر، شریف هستند.
وی ادامه داد: زندگی و حیات را باید به درستی معنا و تفسیر کنیم. در گفتوگوها باید به مشترکات میان انسانها و آن چیزی که باعث رشد انسان میشود، پرداخته شود. ما ایمان تک تک انبیا، از آدم تا خاتم؛ اعم از حضرت نوح، حضرت ابراهیم، حضرت موسی، حضرت عیسی و رسول اکرم(ص) را لازم و واجب میدانیم و هیچ فرقی بین آنها نمیگذاریم. حتی اگر جملهای از حضرت عیسی برای ما نقل شود، برای ما حجت است و به آن عمل میکنیم؛ مثلا کسی از حضرت عیسی پرسید که با چه کسانی همنشین شویم. او پاسخ دادند: کسی که شما را به یاد خدا میاندازد، کسی که به علم شما میافزاید، کسی که شما را به آخرت دعوت میکند و به یاد آخرت میاندازد. ما به کلام نقل شده از همه انبیای الهی عمل میکنیم و به آن معتقد هستیم، ما مؤمنیم و یک حریمی را قائل هستیم.
آیتالله رمضانی با تاکید بر لزوم ممنوع بودن اهانت به پیامبران، اظهار داشت: به هیچ پیامبری نباید به بهانه آزادی بیان، اهانت شود، این خط قرمز برای بشر است. نباید به مقدسات توهین شود، بگذارید این مقدسات برای بشر باقی بماند. کتابهای آسمانی و پیامبران، مقدس هستند. وقتی که من در آلمان بودم، نامهای به پاپ نوشتم که او هم جواب آن نامه را داد. پاپ زمانی گفته بود که اگر کسی به مادرم توهین کند، من با او مقابله میکنم. من در آن نامه به پاپ نوشتم که این حرفی که زدی، حرف خیلی خوبی است، مادر برای هر کسی، مقدس و محترم است. اگر به پیامبران و مقدسات توهین صورت بگیرد، هیچ چیز دیگری در میان بشر باقی نمیماند و باید به همه پیامبران، احترام گذاشته شود. امروزه برخی به بهانه آزادی بیان، به پیامبران الهی توهین میکنند و قرآنِ مسلمانان را میسوزانند. در برخی از کشورهای اروپایی هم شاهد ساخت فیلمهایی برای اهانت به پیامبر اکرم(ص) هستیم. نباید قلوب بشریت را با این کارها، جریحهدار کرد. قرآن، کتاب انسان است و توهین به قرآن، توهین به کل بشریت، و توهین به پیامبر اکرم(ص) توهین به تمام بشر است. جامعه با اهانت، رشد نمیکند، بلکه رشد جامعه با اکرام و تکریم انسان و خردورزی است.
وی در ادامه، ماموریت انبیای الهی را بیرون آوردن بشر از زندگی حسی و مادی دانست و تصریح کرد: ما فقط برای این دنیا خلق نشدیم، چون همه ما یک روزی این دنیا را ترک خواهیم کرد. ترک این دنیا مساوی با فنا و نیستی نیست، بلکه زندگی در یک عالم وسیعتر است. اصلا انسان برای فنا آفریده نشده، بلکه برای ابدیت آفریده شده و این دنیا هم یک دنیای گذراست. اگر این نگاه را به انسان داشته باشیم، تبیین ما نسبت به انسان خیلی متفاوت خواهد بود و آن را در صورتی خواهیم دانست که بدانیم نقش انسان کجاست و هیچ فرقی بین احساس مسئولیت منِ مسلمان نسبت به یک مسیحی، و احساس مسئولیت یک مسیحی نسبت به منِ مسلمان وجود نخواهد داشت. این احساس مسئولیت را ما نسبت به همدیگر خواهیم داشت.
** مسئولیت مسلمانان نسبت به تمام بشریت
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) اضافه کرد: روایتی از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است با این مضمون که: «مَنْ سَمِعَ رَجُلاً یُنادِی یا لَلْمُسْلِمِینَ فَلَمْ یُجِبْهُ فَلَیْسَ بِمُسْلِم»؛ کسى که صداى انسانى را بشنود که فریاد مىزند اى مسلمانان به دادم برسید و کمکم کنید، کسى که این فریاد را بشنود و پاسخ نگوید، مسلمان نیست. براساس این روایت، اگر یک غیرمسلمان اعم از مسیحی یا یهودی و حتی ملحد چون مورد ظلم قرار گرفته است، از یک مسلمان کمک بخواهد و آن مسلمان با این که میتواند، به آن غیرمسلمان جواب ندهد و وی را کمک نکند، او اصلا مسلمان نیست. این نگاه به آخرت، مسئولیت انسان را توسعه میبخشد و نگاه او را به زندگی و حیات تغییر میدهد.
آیتالله رمضانی افزود: خداوند در قرآن در آیه ۲۴ سوره انفال که علامه اقبال لاهوری به زیبایی به لحاظ جامعهشناسی درباره آن سخن گفته است، انسانها را مورد خطاب قرار میدهد که: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَجِیبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذا دَعاکُمْ لِما یُحْیِیکُمْ»؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید، دعوت خدا و پیامبر را اجابت کنید هنگامی که شما را به سوی چیزی میخواند که شما را حیات میبخشد.
مراد این آیه، حیات حسی و مادی نیست، بلکه حیات عقلی است که یک زندگی توأم با منطق، عقل و وحی میباشد. خداوند در آیه ۱۰ سوره انبیاء میفرماید: «لَقَدْ أَنْزَلْنَا إِلَيْكُمْ كِتَابًا فِيهِ ذِكْرُكُمْ ۖ أَفَلَا تَعْقِلُونَ»؛ ما بر شما کتابی نازل کردیم که وسیله تذکّر (و بیداری) شما در آن است! آیا نمیفهمید؟! براساس این آیه، خداوند قرآن را کتابی نازل کرده است که درباره انسان و عظمت انسان است؛ این که انسان، چه کسی است، چه چیزی بود و چه چیزی باید بشود. خداوند در برخی از آیات دیگر قرآن، خطاب به انسان میگوید که شما چیزی نبودید، خداوند در آیات دیگری میفرماید که شما چیز قابل ذکری نبودید. «هَلْ أَتَىٰ عَلَى الْإِنْسَانِ حِينٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُنْ شَيْئًا مَذْكُورًا» آيا بر انسان روزگارانى نگذشت كه چيزى لايق ذكر نبود؟ ولی شما به بینهایت دعوت شدید و آن کسی که شما را دعوت کرده، خداست. «وَاللَّهُ يَدْعُو إِلَىٰ دَارِ السَّلَامِ»؛ یعنی خداوند شما را به دارالسلام؛ یعنی خانه صلح و امنیت دعوت میکند، لذا یکی از نامهای خداوند، «سلام» است.
وی، دنیا را به مسافرخانهای تشبیه و تصریح کرد: این دنیا مسافرخانه است و همه ما مسافر هستیم، بعد از بیست یا سی سال ما هم به دیگران ملحق میشویم. حتی خداوند به پیامبرش میگوید: «إِنَّكَ مَيِّتٌ وَ إِنَّهُمْ مَيِّتُونَ»؛ یعنی شما از این دنیا میروید، اما شما برای ابدیت خلق شدهاید. شما خلق نشدید که نیست گردید، بلکه شما خلق شدید که هست بمانید، نه برای رفتن، بلکه برای بودن خلق شدید. انبیای الهی، یک پله بالاتر آمدند و گفتند که باید از این عقل هم عبور کنید و باز هم رشد کنید و به شهود برسید، انسان شهودی، انسان عاشق است. انبیای الهی آمدند که انسان را دعوت، و عاقل و عاشق تربیت کنند. یعنی انسان هم عاقل و هم عاشق باشد. اگر انسان عاقل باشد، در جامعه، ظلم و بیعدالتی خواهد بود؟ آیا زنان بیگناه کشته میشوند؟ این که انسان عاشق شود و به انسانهای دیگر عشق بورزد مهم است.
** آمریکای لاتین؛ الگوی دیالوگ در جهان
دیبرکل مجمع جهانی اهلبیت(ع) در بخش دیگری از سخنان خود از ابراز خرسندی از حضور نماینده دادگستری برزیل در همایش «اسلام؛ دین گفتوگو و زندگی» اظهار داشت: من از این که معاون وزیر دادگستری برزیل در این همایش حضور دارد، خوشحال شدم. ایشان در جایگاهی است که باید با میزان عدل و عدالت، رفتار کند. حرف تمام پیامبران الهی این است که همه انسانها در همه جا باید بر پایه عدالت رفتار کنند و هر حقی به صاحب حق برسد. من در مقالهای میخواندم که امروز بیش از یک میلیارد کودک در جهان از سوء تغذیه، رنج میبرند. اگر عدالت باشد، دیگر سوء تغذیه در دنیا وجود نخواهد داشت. اگر عدالت باشد، محبت و عقلانیت در بین بشر خواهد بود، عدالت دعوت همه انبیای الهی است. خداوند در قرآن میفرماید: «لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ وَ الْمِيزانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ»؛ ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم، و با آنها کتاب (آسمانی) و میزان (شناسایی حقّ از باطل و قوانین عادلانه) نازل کردیم تا مردم قیام به عدالت کنند. لذا همه باید به سمت صلح برپایه عدالت و با میزان عدل برویم و در گفتوگوها به این نکته توجه داشته باشیم و حرکتمان را به این سمت جهت بدهیم.
وی ادامه داد: رهبران دینی، عالمان و اندیشمندان دینی، امروزه نقش مهمی را برای تحقق صلح برپایه عدل دارند. ما عالمان و دانشمندان باید حامل صلح، امنیت، مدارا، عشق به بشر و محبت به بشر باشیم و هیچ قومی را بر قوم دیگر ترجیح ندهیم و هیچ تفاوتی را بین سیاه و سفید قائل نباشیم. همان گونه که پیامبران ما مثل حضرت عیسی، با همان نگاهی که برادران مسیحی دارند، به حواریون احترام میگذاشت و پای آنها را میشست، همان تواضع باید میان حاکمان و میان عالمان وجود داشته باشد. با اضلاع عدالت، معنویت، محبت، امنیت، مدارا و عقلانیت، ما میتوانیم در همین دنیا، بهشت را درست کنیم. سازنده بهشت خود ما بشر هستیم و در روز قیامت، ما مهمان همان بهشتی هستیم که خودمان ساختهایم.
آیتالله رمضانی خاطر نشان کرد: خیلی خوشحال شدم که در این همایش، حضور پیدا کردم. ظرفیتی که در آمریکای لاتین به لحاظ گفتوگوی بین ادیان دیدم، میتواند الگویی برای دنیا باشد. از این که دولت برزیل به این همایش توجه داشت و نمایندگانی را فرستاد، قدردانی میکنم. هر مسلمانی در هر کشوری از دنیا که زندگی میکند، باید به قانون آن کشور احترام بگذارد. پیام من این است که گفتوگو یک امر ضروری بین ادیان برای توجه به گوهر انسان است. گوهر انسان همان کرامت است و برای رسیدن به کرامت، باید عدالت و عقلانیت و معنویت باشد تا بشر طعم عدالت و آزادی را بچشد و بتوانیم به دست خودمان، بهشت را در همین دنیا بسازیم.
** تقدیر از شخصیتهای اسلامی و مسیحی فعال
حجتالاسلام والمسلمین «طالب حسین خزرجی»، موسس مرکز اسلامی برزیل در بخش دیگری از این همایش با اشاره به فعالیتهای این مرکز اظهار کرد: در گذشته به شدت در زمینه منابع اسلامی به زبان پرتغالی، فقر وجود داشت، اما مرکز اسلامی برزیل پس از تأسیس، کتابهای مرجع در زمینه علوم اسلامی مختلف را به زبان پرتغالی ترجمه کرد و بزرگترین دانشنامه در زمینه معارف اهلبیت(ع) به این زبان را پایهگذاری کرد. تعداد کتابهای ترجمه شده توسط مرکز اسلامی برزیل به زبان پرتغالی به صد و پنجاه کتاب میرسد که ۷۰ کتاب از آن، چاپ شده است. از ابتدای آغاز به کار پایگاه اینترنتی مرکز اسلامی برزیل، بیش از ده میلیون نفر از این پایگاه بازدید کردهاند. این مرکز محصولات فکری و فرهنگی خود را در بیش از صد موسسه و کتابخانه در داخل و خارج از برزیل توزیع میکند و مرکز اسلامی برزیل به منبع مورد اعتمادی برای دانشجویان و پژوهشگران و محققان تبدیل شده است.
نماینده وزارت دادگستری برزیل نیز در این همایش در سخنانی به بیان اهمیت وجود عدالت در یک جامعه پرداخت. نماینده فدراسیون کاردینالهای برزیل نیز در سخنانی در خصوص اهمیت گفتوگو و جایگاه آن در پیشرفت زندگی جوامع و نیز اهمیت توجه به این مسئله، سخنانی ایراد کرد.
در بخش پایانی همایش بینالمللی «اسلام، دین گفتگو و زندگی» از برخی از شخصیتهای اسلامی و مسیحی فعال تقدیر به عمل آمد.
انتهای پیام/